WHO inatoa ripoti ya takwimu za afya za Dunia kwa mwaka 2023 na takwimu mpya kuhusu athari za janga la COVID-19
WHO inatoa ripoti ya takwimu za afya za Dunia kwa mwaka 2023 na takwimu mpya kuhusu athari za janga la COVID-19
Shirika la Afya Duniani(WHO) Linatoa ripoti ya takwimu za afya za Dunia kwa mwaka 2023 na takwimu mpya kuhusu athari za janga la COVID-19 na takwimu za hivi karibuni kuhusu maendeleo kuelekea Malengo Endelevu ya Maendeleo yanayohusiana na afya (SDGs).
Ripoti hiyo yenye data hadi mwaka 2022 inasisitiza kusimama kwa maendeleo ya afya kwenye viashiria muhimu vya afya katika miaka ya hivi karibuni ikilinganishwa na mwenendo ulioonekana kati ya 2000-2015.
Pia inatukumbusha kuhusu tishio linaloongezeka la magonjwa yasiyoambukiza (NCDs) na mabadiliko ya hali ya hewa, na inahimiza hatua za pamoja na zilizotumika.
Gharama za COVID-19 kwa maisha yaliyopotea na maendeleo ya afya,
Ripoti inadhibitisha takwimu zilizotolewa kuhusu athari za janga hilo kwenye afya ya kimataifa, ambazo zimesababisha kupungua kwa maendeleo kuelekea SDGs.
Tangu mwaka 2000, tulishuhudia maboresho makubwa katika afya ya uzazi na watoto ambapo vifo vilipungua kwa theluthi moja na nusu.
Kuenea kwa magonjwa yanayosambazwa kama vile VVU, kifua kikuu (TB), na malaria pia kulipungua, pamoja na hatari iliyopungua ya vifo vya mapema kutokana na NCDs na majeraha,
Kwa pamoja, haya yamesaidia kuongezeka kwa matarajio ya kuishi kwa binadamu duniani kutoka miaka 67 mwaka 2000 hadi miaka 73 mwaka 2019.
Hata hivyo, janga hili limevuruga viashiria vingi vinavyohusiana na afya na kuchangia kutokuwepo kwa usawa katika upatikanaji wa huduma bora za afya,
chanjo za kawaida na ulinzi wa kifedha. Kama matokeo, mwenendo mzuri katika kudhibiti malaria na TB umekwamishwa, na watu wachache wametibiwa magonjwa ya kitropiki yaliyosahaulika (NTDs).
“Ripoti ya Takwimu za Afya ya Dunia ni uchunguzi wa kila mwaka wa WHO juu ya hali ya afya duniani, Ripoti hii inatuma ujumbe mkali kuhusu tishio la magonjwa yasiyoambukiza, ambayo yanachukua gharama kubwa na zinaongezeka kwa maisha, uchumi, jamii, na mifumo ya afya,” alisema Dkt. Tedros Adhanom Ghebreyesus, Mkurugenzi Mkuu wa WHO.
“Ripoti inahimiza ongezeko kubwa la uwekezaji katika afya na mifumo ya afya ili kurejea kwenye Malengo Endelevu ya Maendeleo.”
NCDs – tishio kubwa la afya kwa vizazi vijavyo
Licha ya maendeleo ya afya kwa ujumla, idadi ya vifo vinavyosababishwa na NCDs kila mwaka imeongezeka kwa kiasi kikubwa na sasa inachangia karibu asilimia 75 ya vifo vyote vinavyotokea kila mwaka.
Ikiwa mwenendo huu utaendelea, NCDs zinatarajiwa kuchangia asilimia 86 ya vifo vya milioni 90 kila mwaka ifikapo katikati ya karne hii; kwa hiyo, vifo milioni 77 kati ya hivyo vitasababishwa na NCDs – ongezeko la asilimia 90 katika idadi kamili tangu mwaka 2019.
Maendeleo yaliyosimama yanahitaji kuchukua hatua,
Trends za hivi karibuni zinaonyesha dalili za kupungua kwa kasi ya kupungua kwa viashiria vingi kila mwaka. Kwa mfano, kiwango cha vifo cha uzazi duniani kinahitaji kupungua kwa asilimia 11.6 kila mwaka kati ya 2021 na 2030 ili kukidhi lengo la SDG. Vivyo hivyo, kupungua kwa kesi za kifua kikuu (TB) kuanzia 2015 hadi 2021 ilikuwa chini ya nusu ya malengo ya mwaka 2025 ya Mkakati wa WHO wa Kutokomeza TB.
Licha ya kupungua kwa hatari nyingi za kiafya – kama matumizi ya tumbaku, matumizi ya pombe, ukatili, maji na usafi hafifu, na udumavu wa watoto – maendeleo yalikuwa duni na hatari nyingine kama uchafuzi wa hewa bado iko juu.
Kwa kushtua, idadi ya watu walio na unene wa kupindukia inaongezeka bila ishara ya mabadiliko. Aidha, upatikanaji wa huduma muhimu za afya umepungua ikilinganishwa na mafanikio kabla ya mwaka 2015, na hakuna maendeleo ya maana katika kupunguza mzigo wa kifedha unaotokana na gharama za huduma za afya. Hii inapunguza sana uwezo wetu wa
kufikia Huduma ya Afya kwa Wote ifikapo mwaka 2030.
“Janga la COVID-19 ni onyo muhimu kwamba maendeleo hayapatikani kwa njia ya moja kwa moja au kwa uhakika,” anatoa tahadhari Dkt. Samira Asma, Naibu Mkurugenzi Mkuu wa WHO anayeshughulikia Takwimu, Uchambuzi, na Utoaji Athari.
“Ili kubaki kwenye mstari wa kufikia ajenda ya SDG ya mwaka 2030, lazima tuchukue hatua kwa uamuzi na kwa pamoja ili kuleta athari inayoweza kupimika katika nchi zote.”
[Original source: WHO inatoa ripoti ya takwimu za afya za dunia kwa mwaka 2023 na takwimu mpya kuhusu athari za janga la COVID-19 na takwimu za hivi karibuni kuhusu maendeleo kuelekea Malengo Endelevu ya Maendeleo yanayohusiana na afya (SDGs).
